IVN Vecht & Plassengebied - Vleermuizen              

Excursies | Vogels | Vleermuizen | Natuurgebieden | Groencursus | Natuurgidsencursus | Organisatie | IVN Vecht & Plassengebied

Fotoboek | Natuurkrant | Vogelreis Falsterbo | Waterkwaliteit | Virtuele excursie Gunterstein | Poelenwerkgroep het Gooi

De invloed van de temperatuur op het begin van de winterslaap van vleermuizen.

Een werkstuk van Annelies Zoetelief en Kim van Eijl.

 

Inleiding

De oorsprong van de vleermuizen

Voortplanting

Winterslaap

De verschillende soorten vleermuizen

De bouw van de vleermuizen

Echolocatie

De werking van de batdetector

Vooroordelen en verhalen over vleermuizen

Ons onderzoek

Kasten

Samenvatting

Nawoord

Logboeken

Bronvermelding

 

 

 

 

Kasten

We stuitten tijdens het onderzoek bij het tellen van de vleermuizen op een probleem. Het was vaak zo dat vleermuizen voor de ingang zaten, zodat we niet het precieze aantal goed konden zien. Er konden dus meer vleermuizen inzitten, dan voor ons zichtbaar was. Om deze reden hebben we geprobeerd te bedenken  hoe we, zonder in de vleermuizenkasten te kijken, aan de buitenkant kunnen zien hoeveel vleermuizen in de kasten zitten.

Hieronder staat de kast waar we vanuit gaan bij het tellen van de vleermuizen. Dit kasttype hangt ook in het park.

 

Hieronder volgen een paar theorieën, die geen moeilijke constructie vereisen en niet te duur zijn.

 

Weegschaalprincipe

Het hele kastje werkt als een weegschaal. Als de kast zwaarder wordt, dan verdraait de teller naar het aantal gram dat de kast zwaarder is geworden.

Gewicht van de vleermuizen in een kast

Aantal gram

Mogelijkheden van het aantal vleermuizen dat in het kastje kan zitten

3,5- 8 gram

1 gewone dwergvleermuis

6- 15 gram

1 ruige dwergvleermuis

2 gewone dwergvleermuizen

17- 40 gram

1 rosse vleermuis

2 ruige dwergvleermuizen en 1 gewone dwergvleermuis

5 gewone dwergvleermuizen

 Zoals je kan zien zit er een groot verschil in een kastje dat op dat moment veertig gram weegt: 1 vleermuis of 5 vleermuizen. Bij het de weegschaalprincipe zul je dus nooit precies weten hoeveel er in zitten zonder te kijken.  Bij deze theorie blijf je gissen, behalve als er heel weinig vleermuizen inzitten.

Je zou naar binnen kunnen gaan kijken en kijken hoeveel je er ziet en daaruit kunnen berekenen  of er nog meer inzitten. Maar zelfs dan is het erg moeilijk om het precieze aantal te weten.

Infrarood   

De 2de theorie is door met infrarood straal te tellen hoeveel vleermuizen er in zitten. Bij de ingang bouwen we een infrarood straal. Elke vleermuis die erin vliegt, wordt geteld. Het probleem bij deze constructie is dat de vleermuizen ook worden geteld als ze er uit gaan. Je kan ze dus dubbel tellen. Het werkt hetzelfde als een lift, die door infrarood uit te zenden kan zien of de deur veilig dicht kan. Wellicht is er een manier waarbij hij alleen telt als ze er in vliegen.

 

Balletje tik

Bij de ingang zit een voorwerp dat tegen de bovenkant aan beweegt. Als de vleermuis binnenkomt, stoot dat voorwerp tegen een plaatje aan. Dan is de stroomkring compleet en telt hij er 1 bij. Maar als de vleermuis er uit gaat, wordt hij niet geteld. Het moet dus zo zijn dat hij alleen telt bij binnenkomst. Een soort drukschakelaar. Hierbij heb je een veel concreter aantal, maar als de vleermuizen er meerdere keren in uit vliegen in 1 nacht, telt hij ook nog, waardoor hij er teveel vleermuizen geteld worden.

 

2 infrarood stralen

Hierbij heb je 2 infrarood stralen. Eentje hangt onder de ingang van het kastje en de ander er net boven. Als eerst de onderste straal onderbroken wordt en even later de bovenste wordt onderbroken, wordt er 1 bij opgeteld. Als eerst de bovenste straal onderbroken wordt en even later de onderste onderbroken wordt, wordt er 1 afgetrokken. Beneden hangt een tellerkast, waarin je kan zien hoeveel er in zitten. Bij deze constructie hoef je niet meer in de kast te kijken.

2 balletjes tik

Het is dezelfde constructie als bij balletje tik. Alleen hierbij zit er ook nog een sensor aan de binnenkant. Die zorgt ervoor dat er weer 1 afgetrokken wordt alsde vleermuis hij eruit vliegt. Hierbij blijft het probleem dat je niet weet of hij wel goed telt. De vleermuis hoeft namelijk niet de sensor aan te raken.

Conclusie

Zover ik kan zien is infrarood met 2 stralen vrij goed te gebruiken. Hierbij zit je het dichtst bij de werkelijke telling. Ook bij balletjes tik 2 kan gebruikt worden maar daarbij weet je niet of hij meerdere keren telt. Weegschaalprincipe is niet handig de aantal grammen per vleermuizen te verschillend zijn. Bij infrarood kan er dubbel geteld worden, net als bij balletje tik.