IVN Vecht & Plassengebied - Kennis der Natuur

Excursies | Vogels | Vleermuizen | Natuurgebieden | Groencursus | Natuurgidsencursus | Organisatie | IVN Vecht & Plassengebied

Fotoboek | Natuurkrant | Vogelreis Falsterbo | Waterkwaliteit | Virtuele excursie Gunterstein | Poelenwerkgroep het Gooi

Klik op de foto voor een groter exemplaar

Geluid:
© ETI BioInformatics, SoortenBank.nl

Herkenning: De Ringmus die buiten het broedseizoen in de tuin verschijnt op uitgestrooid voer, wordt vaak niet herkend. Toch is dat vrij gemakkelijk als men let op de koffiebruin gekleurde schedeldak (bij de Huismus grijs!) en de witte halsring die al van verre opvalt. Twee kenmerken die ons direct kunnen helpen. Trouwens ook hun geluid is duidelijk verschillend dat dat van de Huismus.

Biotoop: Boomrijk cultuurlandschap. Met recht wordt de Ringmus in België vaak Boommus genoemd en wel omdat ze in holle bomen vestelen aan de rand van een dorp en soms zelfs wel in het bos.

Komt in Nederland voor als: Standvogel. In het najaar verzamelen ze zich, evenals Huismussen, in kleine troepjes die dan aan de randen van steden en dorpen, volkstuintjes en verloren hoekjes op zaden afstropen. Soms verzamelen ze zich in grote zwermen met andere zaadetende zangvogelsoorten in het open veld waar ze op onkruidveldjes foerageren.

Bedreigd of niet? Waren ze enkele tientallen jaren geleden nog zo algemeen voorkomend dat sommige, echt toch serieuze, vogelvrienden hen bij nestkastcontroles weerden uit de opgehangen nestkastjes, thans wordt de bewoning van Ringmussen in een nestkast haast als een unicum beschouwd. Hun aantal is aanzienlijk teruggelopen.

Ook in België volgde eind jaren tachtig de daling, die in omringende landen al in het begin van de jaren tachtig was opgemerkt. Begin 1980 werd al een vermindering van 43% bij de doortrekkers op Helgoland vastgesteld. In 1985 verdween de Ringmus als broedvogel in Nedersaksen. In Nederland namen ze toe tot in 1978, daarna volgde een drastische afname, gevolgd door een herstel van korte duur. Vanaf 1982 ging het verder bergafwaarts en in 1995 constateerde Dick Jonkers een echt dieptepunt. Dispersie in augustus en doortrek in oktober veroorzaken kleine oplevingen in hun presentie.

Aantal broedparen in Nederland: 500.000-750.000 broedparen (1979)

Verspreiding in Nederland (1979):

Atlas van de Nederlandse Broedvogels,
Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland

Ze ontbreken als broedvogel in uitgestrekte graslandgebieden.

Procentuele ontwikkeling van de Ringmus in Nederland:

Sovon & CBS, 1998

Uit Vogels, 1998-6

Er is definitief recht gesproken in de zaak van de 1.236.000 diepgevroren Chinese Ringmussen. Bijna twee jaar geleden werden de vogeltjes ontdekt in een container in de haven van Antwerpen. De mussen waren bestemd voor de consumptie en zouden naar Italië worden doorgevoerd. De Nederlandse wildhandelaar die de vogels exporteerde werd vorig jaar juni vrijgesproken omdat de mussen in China en Italië niet beschermd zijn. De Vogelbescherming Vlaanderen en de officier van justitie tekenden echter beroep aan. In hoger beroep kreeg de verdachte een boete van 20.000 Belgische frank (1.100 gulden) voor het illegaal in België importeren van de Ringmussen. Import is in strijd met de Vlaamse en Europese wetgeving. De diepgevroren vogels, met een waarde van 180.000 gulden, werden verbeurd verklaard en zullen worden vernietigd.