IVN Vecht & Plassengebied - Kennis der Natuur

Excursies | Vogels | Vleermuizen | Natuurgebieden | Groencursus | Natuurgidsencursus | Organisatie | IVN Vecht & Plassengebied

Geluid:

© ETI BioInformatics, SoortenBank.nl

De Spotvogel is een zomervogel die een tamelijk luidruchtige, gevarieerde zang laat horen. Het is een goede imitator, die soms wel de zang van meer dan vijfendertig andere vogelsoorten kan nabootsen. De bekende schrijver dr. Jac. P. Thijsse schreef in zijn Verkade album 'Lente' (1907) dat 'de spotvogel galmt den heelen dag een opgewonden lied met snelle loopjes, telkens herhaald in hooge scherpe, haast snerpende tonen, die door geen enkelen anderen vogel zoo worden voortgebracht'.

Herkenning: L 13 cm. De Spotvogel heeft groenachtig-grijze boven- en gewoonlijk heldergele onderdelen. Daarin onderscheidt de Spotvogel zich van alle andere zangers behalve Orpheusspotvogel, die hem in Zuidwest-Europa vervangt.

Biotoop: De voorkeur van de Spotvogel gaat uit naar halfopen gebieden met jong loofhout en bosjes die niet al te dicht zijn begroeid. Hoewel de voorkeur ook uitgaat naar gebieden die wat vochtig zijn, is de verspreiding van de Spotvogels opmerkelijk egaal. Wel worden Spotvogels vaak geassocieerd met boerenerven en boomgaarden of houtsingels, maar men kan ze evengoed aantreffen middenin een woonwijk van een dorp.

Broedgebied: Het broedgebied van deze soort is uitgestrekt over West-Europa en in oostelijke richting reikt het tot ver achter het Oeralgebergte. Het noorden en zuiden van Europa vallen echter buiten het broedareaal en opmerkelijk is dat de soort ook op de Britse eilanden ontbreekt als broedvogel. Die afwezigheid was ook vroeger al bekend, want Thijsse schreef daarover destijds reeds: 'Er komen wel Engelschen van over de zee, om dezen zanger te zien en te hooren'. De belangstelling voor vogels in de natuur is blijkbaar bepaald geen nieuw verschijnsel, want er kan worden aangenomen dat die Britten hier gelukkig slechts naar toe kwamen om te onderzoeken of te genieten en niet voor de vogeljacht.

Komt voor in Nederland als: Zomergast. Spotvogels zijn er in onze omgeving zo ongeveer van april tot september. De maximale aantallen zijn aanwezig in de periode van de maanden mei en juni. Vaak zijn er echter behalve 'onze eigen broedvogels' ook doortrekkende exemplaren aanwezig. De voorjaarstrek gaat nog wel door tot in juni, terwijl in de maanden augustus en september de herfsttrek reeds weer op gang komt.

Aantal broedparen in Nederland: 35.000-55.000 broedparen (1987)

Verspreiding in Nederland (1979):

Atlas van de Nederlandse Broedvogels,
Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland

Procentuele ontwikkeling van de Spotvogel in Nederland:

Sovon & CBS, 1998